Dopingcontroles en bevindingen 2012

5 maart 2013

In 2012 heeft de Dopingautoriteit 2.544 dopingcontroles uitgevoerd. In 498 van deze gevallen werd de afhandeling van de resultaten, inclusief eventueel noodzakelijke tuchtrechtelijke stappen, niet door de Dopingautoriteit maar door de opdrachtgever (meestal een Internationale Federatie) verzorgd. De Dopingautoriteit verwerkte het resultaat van de overige 2.046 controles.

  • In 77 van deze 2.046 urinemonsters werden afbraakproducten van één of meer dopinggeduide stoffen aangetroffen (inclusief atypische bevindingen).
  • In 26 gevallen werd op basis van een laboratoriumbevinding aangifte gedaan van een dopingovertreding.
    • De groepen van middelen die tot de meeste aangiften leidden waren stimulantia (13), gevolgd door cannabinoïden (2011: 7).
    • In vijf gevallen leidden anabole middelen tot aangifte (2011: 2)
  • Daarnaast werd in 4 gevallen aangifte gedaan van (poging tot) gebrekkige medewerking en in 1 geval werd aangifte gedaan van 3 whereabouts-fouten in een periode van 18 maanden, waarmee het totaal aantal aangebrachte tuchtzaken op 31 kwam.
  • In zes van deze 31 gevallen betrof het niet een resultaat van een door de Dopingautoriteit uitgevoerde dopingcontrole, maar betrof het een in het buitenland uitgevoerde controle waarvan het resultaatmanagement door de betreffende Nationale Anti-Doping Organisatie of internationale federatie werd overgedragen aan de Dopingautoriteit omdat de gecontroleerde sporters Nederlandse staatsburgers waren en/of zij geen lid waren van een buitenlandse sportbond maar daarentegen wel van een Nederlandse bond.
  • De meeste tuchtzaken werden aangebracht in de krachtsport (9).

Aantallen controles

Het aantal uitgevoerde dopingcontroles (2.544) is licht gedaald ten opzichte van het uitgevoerde aantal in 2011 (2.593). Van het totale aantal controles waren 1.810 controles onderdeel van het Nationaal Controle Programma. Van deze controles werd 42% buiten, en 58% binnen wedstrijdverband uitgevoerd.
De overige 734 controles werden uitgevoerd in opdracht en voor rekening van buitenlandse zusterorganisaties, internationale sportfederaties, WADA, evenementorganisatoren, Nederlandse sportbonden en NOC*NSF.

  2009 2010 2011 2012
Totaal aantal controles 2.636 2.808 2.593 2.544
Nationaal Controle Programma 2.065 2.058 1.965 1.810
Overige controles 571 750 628 734

Missed tests / Filing failures

In 130 gevallen (2011: 205) heeft een geplande dopingcontrole geen doorgang kunnen vinden. Redenen hiervoor waren vooral afwezigheid op het huisadres op het moment van de controle (bij controles zonder whereabouts informatie), het uitvallen van een training of wedstrijd waaraan de sporter zou deelnemen (bijv. wegens weersomstandigheden), of het onverwacht niet deelnemen van een sporter aan een training of wedstrijd (bijv. wegens een blessure).
In 2012 zijn in totaal 87 definitieve whereabouts-fouten geregistreerd. Bij 10 sporters betrof het een tweede overtreding binnen 18 maanden. In één geval is een whereaboutsfout voor een derde maal binnen 18 maanden bij eenzelfde sporter geconstateerd. De Dopingautoriteit heeft in dit laatste geval van deze geconstateerde overtreding het resultaatmanagement overgedragen aan de internationale sportfederatie.

Aangetroffen dopinggeduide stoffen

Het resultaat van 2.046 urinemonsters (van het totaal aantal van 2.544 afgenomen monsters) werd door de Dopingautoriteit verwerkt. In 77 van 2.046 monsters werden 82 stoffen gerapporteerd; 5 monsters bevatten (afbraak)producten van twee stoffen. De grootste groep werd ook dit jaar gevormd door de Anabole middelen, die 50 maal werden aangetroffen, tegen 85 in 2011.
Getalsmatig leverden verhoogde T/E-ratio’s (testosteron/epitestosteron ratio groter dan 4) en afwijkende steroïdprofielen het belangrijkste aandeel binnen deze categorie (47 maal).
Er is een stijging in het aantal maal dat stimulantia zijn aangetroffen: 15 maal (2012) ten opzichte van 12 maal (2011), en in het aantal maal dat diuretica / maskerende middelen werden aangetroffen: 4 maal (2012) ten opzichte van 0 maal (2011).
Het aantal maal dat cannabinoïden zijn aangetroffen is gelijk gebleven: 8 maal in 2012 en 2011.

Aangetroffen stoffen 2011 2012
Totaal 113 82
Anabole middelen 85 50
(T/E-ratio >4) (51) (37)
(Atypische steroïdprofiel) (30) (10)
(aangetroffen middelen) (4) (3)
Peptide hormonen, groeifactoren en verwante stoffen 1 0
Bèta-2-agonisten 3 0
Hormoon- en metabole modulatoren 0 2
Diuretica / maskerende middelen 0 4
Stimulantia 12 15
Cannabinoïden 8 8
Glucocorticosteroïden 3 3
Bètablokkers 1 0

Van aangetroffen stoffen naar aangiften

De 82 aangetroffen stoffen bevonden zich in 77 urinemonsters. Deze 77 urinemonsters waarin één of meer dopinggeduide stoffen werden aangetroffen, leidden tot 26 aangiften wegens overtreding van het dopingreglement. In 51 gevallen werd vastgesteld dat er geen reden was om aangifte te doen van overtreding van het dopingreglement, en wel om de volgende redenen:

  • vervolgonderzoek (meestal het zogenaamde IRMS-onderzoek bij verstoorde T/E ratio’s of een afwijkend steroïdprofiel) leidde in 45 gevallen tot de conclusie dat niet was gebleken dat een laboratoriumbevinding aan exogene toediening te wijten was;
  • in 3 gevallen was een medische dispensatie aanwezig.
  • in 2 gevallen was het resultaat in overeenstemming met een toegestane toedieningwijze.
  • in 1 geval bleek de sporter geen lid te zijn van de betreffende bond waardoor aangifte niet mogelijk was.

In de 26 urinemonsters die tot een aangifte ten gevolge van stoffen leidden werden 30 stoffen aangetroffen. De groepen stoffen (ingedeeld conform de WADA-dopinglijst) die tot de meeste aangiften leidden waren Stimulantia (13) en Cannabinoïden (7).

Stoffen die tot aangifte leidden 2011 2012
Totaal 26 30
Anabole middelen 2    5
Peptide hormonen, groeifactoren en verwante stoffen 1 0
Bèta-2-agonisten 3 0
Hormoon- en metabole modulatoren 0 2
Diuretica / maskerende middelen 0 3
Stimulantia 9 13
Cannabinoïden 8 7
Glucocorticosteroïden 2 0
Bètablokkers 1 0

Aantal aangiften

26 maal werd aangifte gedaan van de aanwezigheid van (een) verboden stof(fen). Bovendien werden er in 4 gevallen aangifte gedaan van (poging tot) gebrekkige medewerking en in 1 geval werd er bij de betreffende internationale federatie aangifte gedaan van 3 whereabouts-fouten in een periode van 18 maanden.
In totaal zijn 31 aangiften gedaan tegen 31 verschillende sporters (28 mannen, 3 vrouwen) heeft geleid.

Aangiften 2011 2012
Totaal aantal aangiften 28 31
Verboden stoffen 23 26
(poging tot) gebrekkige medewerking 4 4
3 whereabouts-fouten in 18 maanden 1 1

 

In zes van deze 31 gevallen betrof het niet een resultaat van een door de Dopingautoriteit uitgevoerde dopingcontrole, maar betrof het een in het buitenland uitgevoerde controle waarvan het resultaatmanagement door de betreffende Nationale Anti-Doping Organisatie of internationale federatie werd overgedragen aan de Dopingautoriteit omdat de gecontroleerde sporters Nederlandse staatsburgers waren en/of zij geen lid waren van een buitenlandse sportbond maar daarentegen wel van een Nederlandse bond.

In zeven gevallen is er door de geneesmiddelen dispensatie commissie (GDS) alsnog een medische dispensatie verleend voor het gebruik van de geconstateerde stof, waarmee het advies aan de bond is gegeven dat de grond voor vervolging in de zaak volgens de Dopingautoriteit is komen te vervallen.

De verdeling van de aangiften over de sporten

Het hoogste aantal aangiften (9) werd gedaan bij de Koninklijke Nederlandse Krachtsport en Fitnessfederatie.
In totaal zijn deze 31 aangiften verspreid over 15 sporten (2011: 28 aangiften verspreid over 21 sporten).

Aangiften van dopingovertredingen per sport 2011   2012  
Totaal 28   31  
Atletiek 1   1
*
Basketball 0   1  
Biljart 0   2 **
Cricket 1   0  
Dansen 1 * 0  
Golf 1   0  
Handbal 1   0  
Handboogschieten 1   0  
Hockey 2 ** 2 **
Honkbal en softbal 2   0  
IJshockey 1   1  
Judo 1   1  
Kanovaren 1   0  
Klim- en bergsport 1 * 0  
Korfbal 1   0  
Krachtsport 2   9  
Motorsport 1   0  
Roeien 1   0  
Rugby 2 ** 2  
Schieten 0   1 *
Squash 1   0  
Tennis 0   1 ***
Triathlon 1 * 0  
Volleybal 0   2 **
Waterski en wakeboard 0   2  
Watersport 0   1 *
Wielrennen 4   4  
Zwemmen 1   1 *
* = na aangifte is in deze gevallen alsnog een medische dispensatie verstrekt
** = in één van deze twee gevallen is na aangifte alsnog een medische dispensatie verstrekt
*** = resultaatmanagement is overgedragen aan de internationale federatie
Dopingcontroles en bevindingen 2012